Ton Stam Schagen

ZOUT

Wat is er slecht aan?

Veel producten bevatten zout zonder dat je het doorhebt, waardoor je er meer van binnenkrijgt dan goed voor je is.
Ons lichaam heeft niet zozeer zout, maar wel natrium nodig, een mineraal dat in zout zit. Maar teveel natrium zorgt voor hoge bloeddruk.

Onherstelbare schade aan de nierfilters

Een teveel aan zout zorgt ervoor dat je lichaam meer vocht vasthoudt. En hierdoor stijgt je bloeddruk. Dit beschadigt niet alleen je bloedvaten, met een verhoogde kans op hart- en vaataandoeningen tot gevolg, maar brengt ook onherstelbare schade toe aan de filters in je nieren. Die filters hebben een zeeffunctie: ze halen de afvalstoffen uit je bloed. Werken ze niet meer goed, dan worden er te weinig afvalstoffen afgevangen en vergiftigt je lichaam zich langzaam en zeker.
Schade aan de nierfilters kan dus veroorzaakt worden door een hoge bloeddruk, maar ook direct door zout zelf wanneer iemand al nierschade heeft. Nierpatiënten verliezen namelijk vaak eiwitten in de urine, omdat de filtertjes in de organen niet meer goed werken. Door zout wordt dit lekken van eiwitten nog erger, omdat er door het vastgehouden vocht nog meer druk op de nierfilters komt te staan. De eiwitten die hier vervolgens doorheen sijpelen, veroorzaken verderop in de nier een ontstekingsreactie omdat het weefsel niet tegen deze eiwitten bestand is. Dit heeft littekenweefsel tot gevolg, waardoor de nieren hun werk nog minder goed kunnen doen.

Nieren en je bloeddruk

Bij het regelen van de bloeddruk spelen de nieren zelf ook een grote rol: ze reguleren de hoeveelheid zout en vocht in het lichaam en maken een hormoon aan dat de bloeddruk regelt.
Als je nieren eenmaal beschadigd zijn, neemt de kans op een hoge bloeddruk dus verder toe. Vaak merk je niet dat je nieren beschadigd zijn omdat ze eerst harder gaan werken om te compenseren. Maar door die overcompensatie slijten ze sneller en gaan ze uiteindelijk nog minder goed functioneren.
Gaat dit erg achteruit, dan heb je uiteindelijk dialyse of een niertransplantatie nodig om te overleven.

Zoutbeperkt dieet

In Nederland heeft 1 op de 10 mensen chronische nierschade. Zij moeten natuurlijk extra opletten voor wat betreft hun zoutinname.
Een zoutbeperkt dieet zorgt voor een vermindering van eiwitten in de urine, een lagere bloeddruk en uiteindelijk voor minder nierschade op de lange termijn.
Toch eten ook nierpatiënten vaak nog veel te zout. Het veranderen van leefstijl is ook lastig, zeker wanneer zoveel bewerkte producten teveel zout bevatten. Sommige fabrikanten proberen het zoutgehalte in hun producten wel te verlagen; er zijn dus verschillen.
Kijk dus altijd even op het etiket, en probeer vooral vers en gevarieerd te eten, zonder pakjes en zakjes. Verdiep je in kruiden en specerijen die zout kunnen vervangen. Dan eet je uiteindelijk veel smakelijker.

FIJNPROEVEN

Hoe fijner het zout, hoe beter je het proeft en hoe minder je ervan hoeft te gebruiken om iets op smaak te brengen. Van grof zout uit een zoutmolen gebruik je al gauw te veel, dus kies liever gewoon keukenzout.

ZOUT = ZOUT

Himalayazout, zeezout of Keltisch zout... Hoe bijzonder en gezond het ook klinkt, zout blijft zout. Deze soorten bevatten naast natrium dan wel mineralen zoals magnesium en calcium, maar zo gering dat het bij normale consumptie geen gezondheidswinst oplevert.

→ → → 6 GRAM ← ← ←

Dat is de maximale hoeveelheid zout die we per dag binnen zouden moeten krijgen. Helaas komt 85 procent van alle Nederlanders daar ver bovenuit; volwassen mannen eten gemiddeld 10 gram zout en vrouwen 7,5 gram zout per dag!

NATRIUM VS. ZOUT

Natrium is het mineraal in zout dat invloed heeft op onze bloeddruk. Te veel zout verhoogt het risico op een hoge bloeddruk en dat is slecht voor je hart en bloedvaten. Te veel zout kan ook je nieren onherstelbaar beschadigen.

Sinds december 2016 zijn fabrikanten verplicht op elk etiket te vermelden hoeveel zout het product bevat.
Voorheen werd niet zout, maar vaak de hoeveelheid natrium vermeld. Om te weten hoeveel gram zout er in een product zit moet je het natriumgehalte met 2½ vermenigvuldigen.
Door de nieuwe wetgeving kan je nu makkelijker uitrekenen of je je houdt aan de dagelijkse aanbevolen maximum hoeveelheid zout.

80%

van het zout dat we eten komt uit voedings-middelen waar zout van nature inzit of waar het aan is toegevoegd door fabrikanten.

20%

van het zout dat we eten voegen we zelf toe bij het koken of aan tafel om het gerecht op smaak te brengen.

ZOUTONTHULLINGEN

Het zal je verbazen hoeveel zout er zit in je dagelijkse boodschappen.
Hou dit in gedachten:
  • Een bolletje is één gram
  • Het maximum per dag is 6 g =
  • Een theelepel is ongeveer 5 gram zout =
pizza Margherita
3,8 g zout
per pizza
(350 g)
tomatensoep(blik)
1,8 g zout
per kom
(250 ml)
rookworst
5,3 g zout
per rookworst
(250 g)
doperwten uit pot
0,8 g zout
per portie
(200 g)

energiedrank
0,5 g zout
per blikje(250 ml)
zoete ketjap
2 g zout
per eetlepel(15 g)
saucijzenbroodje
1,1 g zout
per portie (1 st)
chips
1,2 g zout
per 100 g

jongbelegen kaas
0,4 g zout
per plak (20 g)
achterham
0,5 g zout
per plak (20 g)
runderrookvlees
0,45 g zout
per portie (15 gr)
donker roggebrood
0,3 g zout
per snee (45 g)

gerookte zalm
4,8 g zout
per portie (150 g)
tomatenketchup
0,44 g zout
per lepel (25 g)
drinkboillon
2 g zout
per beker (200 gr)
fricandel
1,7 g zout
per stuk (75 g)
Download ook de folder van het Voedingscentrum: LET OP VERBORGEN SUIKER & ZOUT

AANRADERS

Voeg stapsgewijs steeds minder zout aan je eten toe en vervang dit door kruiden en specerijen.

Maak liever zelf je sauzen, marinades, dressings en soep. Dan heb je zelf in de hand hoeveel zout je toevoegt.

DE Zoutwijzer

De Hartstichting heeft een folder uitgebracht waarin je kan zien hoeveel zout er in de verschillende etenswaren zit.
Bovendien staan er nog allerlei handige tips in om het zoutgebruik te beperken.

Tik hieronder op de knop om de zoutwijzer te downloaden...

De zoutwijzer downloaden

De Zouttest

De Nierstichting heeft een test ontwikkeld waarmee je jouw zoutgebruik kan controleren aan de hand van je dagelijkse eetpatroon.
Zeer leerzaam!

Tik hieronder op de knop om de test te doen...

Ga naar de zoutmeter...

Bron(nen): Nierstichting Voedingscentrum

Naar begin pagina...